Mutfakta tek kullanımlardan kurtulduk, kendi yemeğimizi yapmaya başladık, kabukları kullanmaya başladık. Sıra geldi çekirdeklere. Sizi bilmem ama bizim evde en çok çıkan atıklardan biri zeytin çekirdeği. Çeşit çeşit, boy boy.
Amacımız çöpümüzün %55'ini oluşturan gıda atıkları azaltmak, hatta azaltmakla da kalmamak, üzerine bir de değerlendirmek olduğu için çekirdekleri neler yapabileceğimize bakalım. Komposttan önceki son çıkış.
Yiyebiliriz
Bu maddeye bayılıyorum. (: Tıpkı kabuklarda olduğu gibi, yiyerek çekirdekleri çöp olmaktan kurtarabilir. Bal kabağı, kayısı gibi meyvelerin çekirdeklerini kurutup yiyebiliriz. Bazı meyvelerin çekirdeklerini meyveleri yerken yiyebiliriz. Mesela üzüm. Üzüm çekirdeğinin kalbe çok iyi geldiğine dair çokça yayınla karşılaşmışsınızdır.
İçecek yapabiliriz
Kavun çekirdeği şerbeti sübye İzmirli Yahudilerin yıllar yılı Anadolu'da yaptığı güzel bir şerbet. Bu toprakların kıymet bilme biçimi.
Daha önce sübye yapımını burada anlatmıştım.
Termos özelliğini kullanabiliriz
Kiraz, vişne, üzüm gibi meyvelerin çekirdekleri ısıyı bir süre tutma özelliğine sahiptir. Bu meyvelerin çekirdeklerin kurutup pamuklu biz keseye koyarak saklayabiliriz. Kullanmadan önce kalorifer peteğinin üzerinde koymanız yeterli. Boynunuza, ayağınızın altına, karnınıza koyabilirsiniz. Manto, paltonuzun cebine de koyabilirsiniz. Böylece soğuk sokaklarda ellerimizi kolayca ısıtırız.
Bakım jeli yapabiliriz
Ayva çekirdeği gibi çekirdekleri suyun içine jelleşmesi için bırakabiliriz. Oluşan jeli buzdolabında saklayabilir, leke giderici olarak kullanabiliriz.
Kendi tohum bankanızı yapabiliriz
Yerel / atalık tohumdan gıda ile besleniyorsanız, o çekirdeğin ne kadar kıymetini bilirsiniz. Ben nadir görülen çekirdeklerin bir kısmını ayırmaya çalışıyorum. Minik bir tohum sandığım oldu bile. Kıymetini bilecek kişilere bu sandığı açıyorum.
Evinizin bitkisini yetiştirebilirsiniz.
Avokado, limon, portakal gibi meyvelerin çekirdeklerini biraz nemlendirdiğinizde filizlendiğini göreceksiniz. Filizlendiğinde toprağın birkaç cm altına dikebiliriz. Birkaç hafta içinde güzel bir ev bitkisi olacaktır.
Doğaya gönderebiliriz
Başka bir çare bulamazsanız, kurutup doğaya ulaştığınız ilk an çekirdekleri savurabilirsiniz. Belki de bir sonraki gittiğinizde bir ağacınız olmuş olur.
Ezcümle doğadan gelen çöp değil; çöpü biz yaratıyoruz. Doğayı örnek alalım.
Sevgiler,
Utku