Saat, kumanda, oyuncak gibi hayatımızda sürekli olan ürünlerde kullanılan, epey ucuz ve erişimi kolay piller acaba çevre için zararlı mı?
Tek kullanımlık plastiklerle mücadele ederken tek kullanımlık cam, ahşap gibi diğer ham maddelere de gözüm kaymıyor değil. Bir ürünün tek kullanımlık olması, kıymetini azaltıyor. Bir taraftan da kentli hayatımızı kolaylaştırıyor, haklısınız. Biz de evde, otopark kumandası ve mouse için kullanıyoruz. Peki, hangi pili kullanıyoruz, sonra ne yapıyoruz?
Artık ömrünü tamamlamış her pile, ister tek kullanımlık ister şarj edilebilir olsun, atık pil diyebiliriz. Kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine çeviren piller, civa, kadminyum, kurşun, çinko vs toksik metallerden oluşur.
Bizim evde ne oluyor?
Geçmişe göre daha sağlam, daha uzun ömürlü piller üretilse de, tek kullanımlık hatta şarj edilebilir pillerin de bir ömrü var. Bense ailenizin sıfır çöpçüsü olarak yıllardır aynı pilleri dolduruyorum, yani şarj edilebilir piller kullanıyorum. Sanırım bazıları lise yıllarımdan yani 15 yıldan fazladır benimle. Ancak biliyorum ki benim de pillerim bir gün beni terk edecek. Bir kısmı düştü bile.
Peki atık pil kutusundan sonra piller ne oluyor?
"Ay Utku ben pili şarj etmekle uğraşamam" derseniz, pilinizin çöpe gitmemesi ve dolayısıyla toprağı ve suyu kirletmemesi için atık pil kutularına atabilirsiniz. Atık pil kutuları artık her yerde. Sokakta, iş yerinde, bakkalda. Henüz yakınınızda yoksa da okul, iş yeri gibi toplu kullanılacak bir alan için TAP'a - Taşınabilir Pil Üreticileri ve İthalatçıları Derneği'ne eposta atarak bir atık pil kutusu isteyebilirsiniz, gönderiyorlar. İş yerimde öyle yapmıştık, yoksa mouse pilleriyle başa çıkamazdık.
Toplanan pilleri sokaktaki büyük atık pil kutularına götürdüğünüzde, artık atık olan bu piller, lisanslı bertaraf araçlarıyla lisanslı bertaraf tesisine götürülüyor. Bu tesislerde uygun şartlarda ayrılıyorlar. Aksi halde çöpe atılan pillerin içindeki ağır metaller zamanda bozulup sızarak sulara ve toprağa karışır. Örneğin bir kalem pil, 4 metrekare toprağı kirletiyor, bu toprağı üretim yapamaz hale getiriyor.
Su ve topraktaki ağır metal tehlikesi
Sudaki ağır metaller tüm canlılara olduğu gibi bizi de doğrudan ve dolaylı etkiler. Öyle ki Türkiye'de pirinçlerde o kadar yüksek oranda ağır metal var ki, uzun süre pirinç yememiştim. Belli bölgelerden gelen pirinci hala yemem. Ancak bildiğim üreticinin pirinciyse alırım/yerim. Şarj edilebilir pil kullanın. Şarj edilebilir pil kullanamıyorsanız, tek kullanımlık pil kullanıyorsanız -ilk kez diyor olabilirim- atığını atık pil kutularına atın. Çöpü sıfırlayın. Sevgiler, Utku @kentteekolojikhayat